भारत आणि सिंगापूर यांच्यातील SIMBEX (Singapore-India Maritime Bilateral Exercise) हा एक अत्यंत महत्त्वाचा नौदल सराव आहे. २०२५ मध्ये याची ३२ वी आवृत्ती सिंगापूरमध्ये होणार असून भारतीय नौदल यात सक्रिय सहभागी होणार आहे.
🇮🇳 भारतासाठी का महत्त्वाचे?
SIMBEX 2025 केवळ एक सराव नाही, तर तो भारताच्या Act East Policy आणि SAGAR (Security and Growth for All in the Region) या दृष्टिकोनाचा भाग आहे. या सरावामध्ये भाग घेणे म्हणजे भारताचा आग्नेय आशियातील सागरी क्षेत्रात वाढता सहभाग आणि इंडो-पॅसिफिकमधील स्थिरतेसाठी वचनबद्धता अधोरेखित करणे होय.
थोडक्यात पार्श्वभूमी
-
SIMBEX ची सुरुवात १९९४ मध्ये झाली.
-
हा भारताचा सर्वात जुन्या आणि सलग सुरू असलेल्या द्विपक्षीय नौदल सरावांपैकी एक आहे.
-
सुरुवातीला याला “लायन किंग” असे नाव होते.
-
आज SIMBEX एक जटिल आणि उच्च-तांत्रिक सागरी सराव म्हणून ओळखला जातो.
कोणत्या भारतीय युद्धनौका सहभागी?
भारतीय नौदलाच्या पथकात खालील प्रमुख नौका सहभागी आहेत:
-
INS दिल्ली (विध्वंसक – Destroyer)
-
INS सातपुरा (फ्रिगेट – Frigate)
-
INS किल्तान (कॉर्व्हेट – Corvette)
-
INS शक्ती (फ्लीट सपोर्ट शिप)
या सर्व युद्धनौका स्वदेशी बनावटीच्या आहेत आणि अत्याधुनिक सागरी तंत्रज्ञानाने सज्ज आहेत.
SIMBEX 2025 चे प्रमुख उद्दिष्ट:
-
भारत आणि सिंगापूरच्या नौदलांमध्ये सहकार्य, समन्वय आणि आंतरकार्यक्षमता वाढवणे
-
सागरी सुरक्षा मजबूत करणे
-
HADR (Humanitarian Assistance and Disaster Relief) प्रकारच्या संकटात एकत्र काम करण्याची तयारी
-
सागरी मार्ग सुरक्षित ठेवणे आणि चाचेगिरीविरुद्ध लढा देणे
भारताचे भविष्यातील सागरी धोरण
SIMBEX 2025 हे केवळ एक सराव नसून भारताच्या मोठ्या सागरी दृष्टीकोनाचा भाग आहे. यानंतर भारत २०२६ मध्ये आंतरराष्ट्रीय फ्लीट रिव्ह्यू, ‘मिलान’ नावाचा बहुराष्ट्रीय सराव, आणि IONS (Indian Ocean Naval Symposium) चा मुख्य कार्यक्रम आयोजित करणार आहे.
निष्कर्ष:
SIMBEX 2025 द्वारे भारत सिंगापूरसोबतचा सागरी मैत्रीपूर्ण संबंध अधिक बळकट करतोय. हे सराव सागरी सुरक्षितता, विश्वास आणि आंतरराष्ट्रीय सहकार्य यासाठी भारताची भूमिका अधोरेखित करतात.