घटना: ऑपरेशन सिंदूर शौर्य पुरस्कार 2025
स्वातंत्र्यदिन २०२५ च्या पूर्वसंध्येला भारत सरकारने “ऑपरेशन सिंदूर” मोहिमेत असामान्य शौर्य, युद्धकौशल्य आणि उल्लेखनीय सेवेसाठी लष्कर, नौदल व हवाई दलाच्या अधिकाऱ्यांना विविध शौर्य पुरस्कार जाहीर केले.
पार्श्वभूमी – ऑपरेशन सिंदूर
कारण: पहलगाम दहशतवादी हल्ल्यात २६ नागरिकांचा मृत्यू (जबाबदारी – द रेझिस्टन्स फ्रंट, लष्कर-ए-तैयबा समर्थित).
लक्ष्य: पाकिस्तान व पाकव्याप्त काश्मीरमधील दहशतवादी पायाभूत सुविधा.
मोहिमेची वैशिष्ट्ये:
भारतीय लष्कराने जैश-ए-मोहम्मद, लष्कर-ए-तैयबा, हिजबुल मुजाहिदीनशी संबंधित ९ तळ उद्ध्वस्त केले.
भारतीय हवाई दलाने पाकिस्तानातील ४ आणि पीओकेमधील ५ ठिकाणी अचूक हवाई प्रहार केले.
भारतीय नौदलाने भारतीय भूमीवरून धोरणात्मक मदत पुरवली.
जाहीर केलेले प्रमुख शौर्य पुरस्कार
1. सर्वोत्तम युद्ध सेवा पदक (SYSM) – सर्वोच्च युद्धकाळातील प्रतिष्ठित सेवा पुरस्कार
पुरस्कारप्राप्त:
एअर मार्शल नरनडेश्वर तिवारी
एअर मार्शल जितेंद्र मिश्रा (वेस्टर्न एअर कमांडर)
एअर मार्शल अवधेश भारती (DG एअर ऑपरेशन्स)
व्हाइस अॅडमिरल एस. जे. सिंग (माजी पश्चिम नौदल कमांडर)
दोन वरिष्ठ भारतीय लष्करी अधिकारी
2. उत्तम युद्ध सेवा पदक (UYSM)
व्हाइस अॅडमिरल तरुण सोबती (नौदल उपप्रमुख)
3. युद्ध सेवा पदक (YSM) – युद्धादरम्यान उल्लेखनीय सेवा
१३ हवाई दल अधिकारी (उदा. एअर व्हाइस मार्शल जोसेफ सुआरेस, एअर व्हाइस मार्शल प्रजुअल सिंग, एअर कमोडोर अशोक राज ठाकूर)
4. वायु सेना पदक (VM) – हवाई कारवायांमध्ये अपवादात्मक धैर्य
२६ अधिकारी (उदा. ग्रुप कॅप्टन अंकुर हकीम, विंग कमांडर मयंक पालीवाल, स्क्वॉड्रन लीडर कौस्तुभ नलावडे)
5. वीर चक्र – असाधारण शौर्य
ग्रुप कॅप्टन रणजीत सिंग सिद्धू
ग्रुप कॅप्टन मनीष अरोरा
स्क्वॉड्रन लीडर सार्थक कुमार
फ्लाइट लेफ्टनंट अर्शवीर सिंग ठाकूर
महत्त्व
तिन्ही सेवांचा उत्कृष्ट समन्वयाचा दाखला.
स्वदेशी तंत्रज्ञान व आत्मनिर्भर भारत उपक्रमाचा वापर.
आंतरराष्ट्रीय सीमा न ओलांडता अचूक आणि धोरणात्मक कारवाई.
दहशतवादविरोधी इतिहासात एक महत्वाचा टप्पा.