India Maldives Credit Line 2025 जुलै २०२५ मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी मालदीवला दिलेल्या भेटीदरम्यान, भारताने मालदीवसाठी ₹४,८५० कोटींच्या कर्ज (Credit Line) योजनेची घोषणा केली. ही आर्थिक मदत म्हणजे केवळ एक व्यवहार नाही, तर भारत-मालदीव मैत्रीचा एक नवीन अध्याय आहे.
संबंध सुधारण्याचे पाऊल
मालदीवचे सध्याचे राष्ट्रपती मोहम्मद मुइझ्झू यांचा कार्यकाळ सुरू झाल्यानंतर भारत आणि मालदीव यांच्यात थोडा तणाव निर्माण झाला होता, विशेषतः त्यांनी भारतीय लष्करी कर्मचाऱ्यांना परत बोलावण्याची मागणी केली होती. परंतु, भारताने तेवढ्याच संयमाने लष्करी कर्मचाऱ्यांच्या ऐवजी नागरी तंत्रज्ञांची नियुक्ती करून संबंध सुधारण्याचे प्रयत्न केले.
आता, मोदींचा मालदीव दौरा हा मुइझ्झू यांच्याच्या कार्यकाळातील पहिलाच परदेशी राष्ट्रप्रमुखांचा दौरा होता – जो दोन्ही देशांमधील विश्वासाचे पुनर्बांधणी करण्याचे लक्षण आहे.
कर्ज योजनेचे मुख्य फायदे
मालदीवसाठी पायाभूत प्रकल्पांना निधी मिळणार, जसे की रस्ते, बंदर, पाणीपुरवठा आणि आरोग्य सुविधा.
पूर्वी डॉलरमध्ये असलेल्या कर्जाच्या अटी आता अधिक लवचीक आणि परवडणाऱ्या केल्या आहेत – मालदीवचे वार्षिक परतफेडीचे ओझे ४०% ने कमी झाले आहे.
भारताने दाखवलेली ही मदत म्हणजे एक प्रकारची राजनैतिक आणि आर्थिक बांधिलकी, जी भारताचा “शेजारी प्रथम” (Neighbourhood First) दृष्टिकोन अधोरेखित करते.
चीनचा वाढता प्रभाव लक्षात घेता, भारताची ही कृती म्हणजे हिंद महासागरातील संतुलन राखण्याचा एक धोरणात्मक प्रयत्न आहे.
इतर महत्त्वपूर्ण करार व घडामोडी
भारत आणि मालदीव यांच्यात मुक्त व्यापार करार (FTA) व द्विपक्षीय गुंतवणूक करार (BIT) याबाबत चर्चेला सुरुवात झाली.
गुंतवणूकदारांच्या हक्कांचे संरक्षण वाढवण्यासाठी दोन्ही देश प्रयत्नशील आहेत.
मुइझ्झू यांनी मोदींना वैयक्तिकरित्या विमानतळावर स्वागत केले आणि मालदीवच्या स्वातंत्र्यदिनासाठी प्रमुख पाहुणे म्हणून आमंत्रण दिले – हे उबदार संबंधांची साक्ष देते.
चर्चेच्या ठिकाणी गार्ड ऑफ ऑनर आणि औपचारिक बैठकांमधून, दोन्ही देशांनी मैत्रीचा ठाम निर्धार दाखवला.
राजनैतिक आणि धोरणात्मक परिणाम
ही मदत आणि राजनैतिक सुलह मालदीवमध्ये चीनच्या प्रभावाला तोलण्यास मदत करेल.
भारताने शक्तिप्रदर्शन न करता, संयमी आणि सकारात्मक मार्गाने कसे राजनैतिक नाते सुधारायचे, याचे हे उत्तम उदाहरण आहे.
भारत स्वतःला एक विश्वासार्ह, सहकार्यशील आणि जबाबदार शेजारी देश म्हणून सादर करत आहे.
त्यामुळे केवळ द्विपक्षीय संबंधच नव्हे, तर प्रादेशिक सुरक्षाही अधिक स्थिर आणि बळकट होणार आहे.
निष्कर्ष: India Maldives Credit Line 2025
भारताने मालदीवला दिलेले ₹४,८५० कोटींचे कर्ज हे आर्थिक व्यवहाराच्या पलीकडे जाऊन, संपूर्ण प्रदेशात शांतता, सहकार्य आणि विश्वास वाढवण्याचे उदाहरण ठरते. ही मदत म्हणजे भारताची “व्हिजन ऑफ इंडियन ओशन” आणि “नेबरहूड फर्स्ट” योजनेची ठोस अंमलबजावणी आहे.
