पहिला आसियान-भारत क्रूझ संवाद – मुख्य मुद्दे – daily current affairs
उद्घाटन समारंभ:
30 जून 2025 रोजी चेन्नई बंदरात MV Empress या क्रूझवर हा संवाद आयोजित करण्यात आला.
केंद्रीय बंदर, नौवहन आणि जलमार्ग मंत्री सर्बानंद सोनोवाल यांनी उद्घाटन केले.
सहकार्य आणि उद्दिष्ट:
भारत आणि आग्नेय आशियाई देशांमधील सागरी सहकार्यासाठी हा एक महत्त्वाचा टप्पा मानला जातो.
संवादाचे मुख्य विषय:
क्रूझ कनेक्टिव्हिटी
शाश्वत पर्यटन
प्रतिनिधींचा सहभाग:
10 आसियान देश आणि तिमोर-लेस्टे येथून अधिकाऱ्यांना आमंत्रित करण्यात आले.
भारताची जलमार्ग योजना:
5,000 किमी लांबीचे अंतर्गत जलमार्ग व्यावसायिक उपयोगासाठी उभारण्याचे भारताचे नियोजन.
यामुळे क्रूझ पर्यटनास चालना मिळणार आहे.
‘सागरमाला’ उपक्रमाचा उद्देश:
2029 पर्यंत 10 लाख क्रूझ प्रवाशांचे लक्ष्य.
2013-14 मध्ये केवळ 102 जहाजे भारतात आली होती, आता हे प्रमाण 14,000+ जहाजांवर गेले आहे.
हे वाढ धोरणात्मक सुधारणा, कर सवलती, व बंदर पायाभूत सुविधा विकासामुळे शक्य झाले आहे.
पहिला आसियान-भारत क्रूझ संवाद – सविस्तर माहिती
📍 आयोजन व उद्घाटन
तारीख: 30 जून 2025
स्थळ: चेन्नई बंदर, तामिळनाडू
क्रूझ जहाज: MV Empress
उद्घाटक: केंद्रीय बंदर, नौवहन व जलमार्ग मंत्री सर्बानंद सोनोवाल
आयोजक: भारत सरकार – पोर्ट्स, शिपिंग आणि जलमार्ग मंत्रालय
🌏 संवादाचे मुख्य उद्दिष्ट
भारत आणि आसियान देशांमधील सागरी सहकार्य बळकट करणे.
क्रूझ पर्यटनातील नव्या संधी शोधणे व कनेक्टिव्हिटी वाढवणे.
शाश्वत पर्यटनाला चालना देणे आणि पर्यावरणपूरक धोरणांचा अवलंब.
👥 सहभागी देश व प्रतिनिधी
10 ASEAN देश (ब्रुनेई, कंबोडिया, इंडोनेशिया, लाओस, मलेशिया, म्यानमार, फिलिपिन्स, सिंगापूर, थायलंड, व्हिएतनाम)
तिमोर-लेस्टे या आशिया खंडातील संभाव्य ASEAN सदस्य राष्ट्राचा देखील सहभाग.
देश-विदेशातील पर्यटन क्षेत्रातील अधिकारी, उद्योगपती, धोरणकार आणि क्रूझ कंपन्या सहभागी.
🔗 भारताचे धोरणात्मक पाऊल
भारत 5,000 किलोमीटर लांबीच्या अंतर्गत जलमार्गांचे व्यावसायिकीकरण करणार आहे.
‘सागरमाला’ प्रकल्प हे केंद्र सरकारचे महत्वाकांक्षी धोरण, ज्यात समुद्री पायाभूत सुविधा सुधारल्या जात आहेत.
2029 पर्यंत 10 लाख क्रूझ प्रवाशांचे लक्ष्य ठेवले आहे.
📈 वाढती क्रूझ पर्यटन संधी
2013-14 मध्ये फक्त 102 जहाजे भारतात आली होती.
2024-25 मध्ये 14,000 हून अधिक जहाजांनी भारताला भेट दिली.
हा मोठा बदल धोरण सुधारणा, कर सवलती व बंदर सुविधा सुधारण्यामुळे शक्य झाला आहे.
🌿 शाश्वत पर्यटनाचा भर
पर्यावरणपूरक बंदरे, ग्रीन फ्युएल, स्वच्छता, स्थानिक अर्थव्यवस्थेशी एकात्मता यावर चर्चा.
पर्यटन हा केवळ करमणुकीचा भाग नसून, संस्कृती, व्यापार आणि कनेक्टिव्हिटी वाढवणारा माध्यम असल्याचे अधोरेखित.
💡 विशेष मुद्दे – daily current affairs
भारत आंतरराष्ट्रीय क्रूझ पर्यटन केंद्र बनण्यासाठी प्रयत्नशील आहे.
पूर्व आणि ईशान्य भारतातील बंदरांचा विकास क्रूझ आणि मालवाहतुकीसाठी चालू आहे.
भारत-आसियान संबंध केवळ भू-राजकीय नव्हे, तर सांस्कृतिक आणि आर्थिक दृष्टिकोनातूनही महत्त्वाचे मानले जात आहेत.
for more Details – www.mpsc.gov.in
