भारताचे ५३ वे मुख्य न्यायाधीश म्हणून न्यायमूर्ती सूर्यकांत यांनी शपथ घेतली

Published on: 24/11/2025
Surya Kant Chief Justice of India
Join WhatsApp
Join Now
Join Telegram
Join Now

महत्वाचे स्थिर (Static) तथ्य : Surya Kant Chief Justice of India

  • नाव: न्यायमूर्ती सूर्यकांत

  • पद: भारताचे ५३ वे सरन्यायाधीश (CJI)

  • शपथ तारीख: २४ नोव्हेंबर २०२५

  • निवृत्ती तारीख: ९ फेब्रुवारी २०२७

  • जन्म: १० फेब्रुवारी १९६२, हिसार, हरियाणा

  • शिक्षण: एलएलएम – कुरुक्षेत्र विद्यापीठ (First Class First)

  • SC नियुक्ती: २४ मे २०१९

  • मागील भूमिका:

    • मुख्य न्यायाधीश – हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालय

    • न्यायाधीश – पंजाब आणि हरियाणा उच्च न्यायालय

शपथविधी सोहळा

  • राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी राष्ट्रपती भवनात शपथ दिली.

  • हिंदीत, “देवाच्या नावाने” शपथ.

  • उपस्थित मान्यवर: उपराष्ट्रपती, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, माजी उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड, कायदा मंत्री इ.

कारकीर्द व पार्श्वभूमी

  • जन्म: हिसार, हरियाणा – लहान शहरातील वकिलीपासून प्रवासाची सुरुवात.

  • २०१८ – मुख्य न्यायाधीश, हिमाचल प्रदेश HC.

  • २४ मे २०१९ – सर्वोच्च न्यायालयात नियुक्ती.

  • संवैधानिक विषयांवरील सखोल पकड.

महत्वाचे न्यायालयीन निर्णय (Participated in):

  • कलम ३७० रद्दकरण

  • पेगासस स्पायवेअर तपास

  • भाषण स्वातंत्र्य / नागरिकत्व मुद्दे

  • बिहार निवडणूक सुधारणा – ६५ लाख मतदार वगळण्याबाबत प्रश्न

  • राज्यपाल/राष्ट्रपती अधिकार विषयक संदर्भ

→ UPSC दृष्टिकोन: संवैधानिक कायदा + संघराज्य विषय + निवडणूक सुधारणा हे त्यांच्या निर्णयांचे मुख्य केंद्र.

CJI म्हणून प्राधान्यक्रम

  • प्रलंबित खटले कमी करणे

  • घटनापीठे (Constitution Benches) पुनरुज्जीवन – ५/७/९ सदस्यीय खंडपीठे

  • ADR & मध्यस्थी मजबूत करणे

  • तंत्रज्ञान-आधारित न्यायव्यवस्था – डिजिटल केस मॅनेजमेंट, न्यायालयात AI चा वापर

  • न्यायिक सुलभता वाढवणे – विशेषतः असुरक्षित गटांसाठी

त्यांच्या नियुक्तीचे महत्व

  • संविधानिक सातत्य + संस्थात्मक सुधारणा

  • न्यायालयीन स्वातंत्र्य vs सार्वजनिक जबाबदारी – संतुलन

  • केन्द्र–राज्य कायदेशीर समन्वयावर भर

  • अधिकार-आधारित न्यायशास्त्र + पारदर्शकता

UPSC साठी अत्यंत संभाव्य MCQ मुद्दे : Surya Kant Chief Justice of India

  • भारताचे ५३ वे CJI कोण? → न्यायमूर्ती सूर्यकांत

  • शपथ तारीख? → २४ नोव्हेंबर २०२५

  • निवृत्ती वय/तारीख? → ६५ वर्षे, ९ फेब्रुवारी २०२७

  • शैक्षणिक संस्था? → कुरुक्षेत्र विद्यापीठ (LLM)

  • पूर्वीचे पद? → मुख्य न्यायाधीश, HP उच्च न्यायालय

  • SC मध्ये प्रवेश वर्ष? → २०१९

  • उल्लेखनीय निर्णय? → कलम ३७०, पेगासस, निवडणूक सुधारणा

  • शपथ कोणी दिली? → राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू

  • जन्मस्थान? → हिसार, हरियाणा

Leave a Comment