सब लेफ्टनंट आस्था पूनिया: ऐतिहासिक टप्पा गाठणारी महिला वैमानिक (Sub lieutenant Aastha Poonia)
1. ऐतिहासिक निवड:
आस्था पूनिया यांची भारतीय नौदलात फायटर पायलट म्हणून निवड होणे हा एक ऐतिहासिक क्षण आहे.
त्या लढाऊ वैमानिक प्रशिक्षण प्रवाहात सहभागी होणाऱ्या पहिल्या महिला बनल्या आहेत.
ही घोषणा ४ जुलै २०२५ रोजी INS Dega, विशाखापट्टणम येथे करण्यात आली.
2. प्रशिक्षण आणि भूमिकेची तयारी:
आस्थाला एक वर्षाचे विशेष प्रशिक्षण दिले जाणार आहे.
हे प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतर त्या MiG-29K किंवा Rafale-M यासारख्या लढाऊ विमानांचे संचालन करणार.
सध्या त्या Hawk Mk132 जेटवर बेसिक कन्व्हर्जन कोर्स करत आहेत.
3. “विंग्स ऑफ गोल्ड” सन्मान:
३ जुलै २०२५ रोजी आस्था पूनिया व लेफ्टनंट अतुल कुमार धुल यांना रिअर अ‍ॅडमिरल जनक बेवली यांच्या हस्ते “विंग्स ऑफ गोल्ड” प्रदान करण्यात आले.
हा सन्मान नौदलाच्या वैमानिकांना त्यांच्या प्रशिक्षणानंतर दिला जातो.
4. पार्श्वभूमी आणि प्रेरणा:
आस्था पूनिया यांचे मूळ गाव मेरठ, उत्तर प्रदेश आहे.
त्या लष्करी पार्श्वभूमीच्या कुटुंबातून आलेल्या नाहीत – म्हणजेच civilian background.
त्यांनी B.Tech पदवी पूर्ण करून, स्वतःच्या मेहनतीने नौदलात प्रवेश मिळवला.
ही निवड महिलांना संरक्षण क्षेत्रात प्रोत्साहन देणारी आहे.
5. भारतीय नौदलाचे पुढचे पाऊल:
सध्या नौदलाकडे INS विक्रमादित्य आणि INS विक्रांत ही दोन विमानवाहू नौकाएं आहेत.
यावरून सध्या MiG-29K लढाऊ विमाने चालवली जातात.
२०२५ मध्ये भारताने फ्रान्सकडून २६ Rafale-M खरेदी करण्याचा करार केला आहे.
याशिवाय DRDO द्वारे विकसित केले जात असलेले TEDBF (Twin Engine Deck-Based Fighter) भविष्यात नौदलात येणार आहे.
आस्था या आधुनिक लढाऊ विमानांचे संचालन करणाऱ्या महिला वैमानिक बनू शकतात.
महत्त्व आणि प्रेरणा:Sub lieutenant Aastha Poonia
आस्था पूनिया यांच्या या निवडीमुळे भारतीय नौदलात लिंग समानतेकडे वाटचाल, आणि महिलांसाठी नवीन संधींचे दरवाजे उघडले गेले आहेत.
यामुळे ‘नारी शक्ती’ ला संरक्षण क्षेत्रात एक नवीन ओळख मिळत आहे.
