Knight Frank India च्या अहवालानुसार, भारतातील इन्फ्रास्ट्रक्चर इन्व्हेस्टमेंट ट्रस्ट्स (InvITs) हे पुढील काही वर्षांत झपाट्याने वाढणार आहेत. India InvIT Market Growth 2030
सध्या (FY 2025) त्यांची मालमत्ता (AUM) ७३ अब्ज डॉलर्स आहे. २०३० पर्यंत ती २५८ अब्ज डॉलर्स होईल असा अंदाज आहे – म्हणजे जवळजवळ ३.५ पट वाढ
InvIT म्हणजे काय?
InvIT हे असे गुंतवणूक साधन आहे ज्यात महामार्ग, वीज प्रकल्प, अक्षय ऊर्जा यांसारख्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पांमध्ये गुंतवणूक करता येते.
गुंतवणूकदार (किरकोळ व मोठे संस्थात्मक) यात पैसे घालतात आणि त्यांना नियमित परतावा मिळतो.
यामुळे पायाभूत सुविधांसाठी दीर्घकालीन भांडवल मिळते आणि देशात विकास वेगाने होतो.
वाढीचे प्रमुख कारण
मोठ्या संस्थांची गुंतवणूक – जसे Sovereign Wealth Funds, Global Pension Funds.
देशांतर्गत निधी – विमा आणि पेन्शन फंडांची गुंतवणूक वाढतेय.
वाहतूक, लॉजिस्टिक्स आणि ऊर्जा क्षेत्रात भांडवल वाटप.
किरकोळ गुंतवणूकदारांची वाढती जागरूकता – InvIT आता मुख्य प्रवाहातील गुंतवणूक पर्याय बनत आहेत.
सरकारचे स्थिर आणि पारदर्शक नियमन – गुंतवणूक सुरक्षित आणि फायदेशीर बनवते.
सरकारचा पायाभूत सुविधांवरील खर्च
FY 2015 मध्ये $12 अब्ज होता → FY 2025 मध्ये $75 अब्ज (६.२ पट वाढ).
जीडीपीमधील वाटा ०.६% वरून २.०% पर्यंत वाढला.
यावरून स्पष्ट आहे की भारत सरकार पायाभूत सुविधांवर जोर देत आहे.
७ ट्रिलियन डॉलर्सची अर्थव्यवस्था आणि InvIT ची भूमिका
भारताने २०३० पर्यंत ७ ट्रिलियन डॉलर्सची अर्थव्यवस्था होण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे.
हे साध्य करण्यासाठी २.२ ट्रिलियन डॉलर्सची पायाभूत सुविधा गुंतवणूक लागेल.
त्यासाठी InvIT हे महत्त्वाचे साधन ठरणार आहे – कारण ते परदेशी व देशांतर्गत दोन्ही भांडवल सहज आकर्षित करतात.
सारांश : India InvIT Market Growth 2030
InvIT हे भारताच्या पायाभूत सुविधा क्षेत्रातील गेम-चेंजर ठरत आहेत.
२०३० पर्यंत त्यांचे मार्केट २५८ अब्ज डॉलर्सपर्यंत वाढणार असून, ते भारताच्या विकासकथेत आणि ७ ट्रिलियन डॉलर्स अर्थव्यवस्था स्वप्नात थेट योगदान देणार आहेत.
