जम्मू आणि काश्मीरचे माजी राज्यपाल सत्यपाल मलिक यांचे ५ ऑगस्ट २०२५ रोजी वयाच्या ७९ व्या वर्षी नवी दिल्ली येथील राम मनोहर लोहिया रुग्णालयात दीर्घ आजाराने निधन झाले. दुपारी १ वाजता त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय राजकारणातील एक अनुभवी आणि ठाम भूमिका बजावणारा नेता काळाच्या पडद्याआड गेला आहे. सत्यपाल मलिक – जम्मू-काश्मीरचे माजी राज्यपाल
राजकीय प्रवास आणि सुरुवात
सत्यपाल मलिक यांनी १९७० च्या दशकात समाजवादी विचारधारेतून सार्वजनिक जीवनाची सुरुवात केली.
१९७४ मध्ये बागपत (उत्तर प्रदेश) येथून विधानसभेवर निवडून आले.
त्यांनी भारतीय क्रांती दल, लोकदल, काँग्रेस आणि नंतर भाजप अशा विविध राजकीय पक्षांमध्ये महत्त्वाच्या भूमिका पार पाडल्या.
राज्यसभेचे दोनदा सदस्य (१९८० व १९८९) म्हणून त्यांनी संसदेत प्रतिनिधित्व केले.
राज्यपालपदावरील कारकीर्द
ऑगस्ट २०१८ मध्ये जम्मू आणि काश्मीरचे राज्यपाल म्हणून त्यांची नियुक्ती झाली.
५ ऑगस्ट २०१९ रोजी त्यांच्या कार्यकाळातच केंद्र सरकारने कलम ३७० रद्द करून जम्मू-काश्मीरचा विशेष दर्जा हटवला, हा निर्णय भारतीय राजकीय इतिहासातील एक क्रांतिकारी पाऊल मानले जाते.
नंतर त्यांनी गोवा (२०१९) आणि मेघालय (२०२०–२०२२) या राज्यांचे राज्यपाल म्हणूनही कार्य केले.
याआधी बिहारचेही काही काळासाठी राज्यपाल म्हणून त्यांनी काम पाहिले होते.
वारसा आणि योगदान
सत्यपाल मलिक हे सामाजिक न्याय, शेतकरी हक्क आणि राज्यघटनात्मक मूल्यांबाबत ठाम भूमिका घेणारे प्रशासक म्हणून ओळखले जातात.
राज्यपाल पदावर असताना स्पष्टवक्तेपणा आणि लोकहितसाठी उघड भूमिका घेण्याबाबत त्यांचे नाव चर्चेत राहिले.
कलम ३७० रद्द करताना त्यांनी घेतलेली भूमिका आणि त्या काळातील संवेदनशील व्यवस्थापन त्यांचा सर्वाधिक लक्षवेधी आणि ऐतिहासिक वारसा ठरला आहे.
भारताला हरवलेला एक अनुभवी नेता : सत्यपाल मलिक – जम्मू-काश्मीरचे माजी राज्यपाल
त्यांच्या निधनाने भारताने एक अनुभवी, विचारवंत, आणि संवेदनशील नेतृत्व करणारा नेता गमावला आहे. विविध राज्यांमध्ये राज्यपालपद सांभाळणारे आणि राष्ट्रीय पातळीवर महत्त्वपूर्ण घटनांमध्ये सक्रिय भूमिका बजावणारे मलिक यांचे योगदान स्मरणीय राहील.
सत्यपाल मलिक यांना भावपूर्ण श्रद्धांजली.
